Mijn ontvoering
Mijn ontvoering in 2002
Je loopt veel risico’s als humanitaire hulpverlener in conflictgebieden, maar je leert ze in de loop van de tijd aan te pakken en neemt altijd voorzorgsmaatregelen.
Niettemin werd ik op 12 augustus 2002 door vier gewapende mannen ontvoerd. Met veel geweld haalden ze me in hun auto en brachten me naar een onbekende bestemming.
Dit gebeurde in de Russische deelstaat Dagestan. Er volgde een uiterst angstige en verwarrende periode, een periode waarin ik vaak voor mijn leven vreesde, bijvoorbeeld op momenten dat zij gaten in de grond begonnen te graven, me in de kofferbak van hun auto dreven en me dagen zonder voedsel of water alleen lieten.
Mijn gijzelaars situatie was een lange strijd tegen onzekerheid, stress, gebrek aan duidelijkheid, eenzaamheid, wanhoop, gebrek aan vertrouwen, veiligheid en comfort.
Een hok van 1,5 bij 2 meter
Gedurende 607 dagen werd ik opgesloten in donkere kelders, zwaar beveiligde slaapkamers en uiteindelijk de langste periode in een donker ondergronds hok van anderhalve meter bij twee meter met als enige gezelschap; insecten en muizen.
Ik zat vijftien maanden in dit hok en ik heb gedurende al die tijd geen gezichten gezien. De zwaarbewapende moslimrebellen die me bewaakten droegen structureel bivakmutsen. Ik werd mentaal heen en weer geslingerd tussen hoop en wanhoop. Naast het verlies van mijn vrijheid, was ik ook afhankelijk van anderen om me hier uit te krijgen. Op de ergste momenten voelde ik me niet alleen eenzaam, maar ook vergeten.
Elke dag kon mijn laatste zijn. Al snel realiseerde ik me dat ik al het mogelijke moest doen om het beste uit deze situatie te halen. Ik deed dit door een connectie te zoeken met mijn ontvoerders en door constant te reflecteren op mijn eigen gedrag.
Werken aan veiligheid, vertrouwen en mogelijkheden in plaats van het te verergeren door negativisme en vijandigheid.. Ik heb geleerd om mijn eigen grenzen te verleggen. Ik heb geleerd wat geduld, discipline en doorzettingsvermogen echt betekenen. Ook heb ik ervaren hoe het is om geen tranen meer te hebben om te huilen. Ik heb ervaren wat empathie kan doen tussen wederzijdse relaties. Het heeft me allemaal geholpen om te overleven.
Confrontatie
Uiteindelijk blijkt de mens ongelooflijk capabel te zijn. Ik had het geluk om in leven te blijven door te accepteren, te vermannen, contact te leggen met mijn bewakers en het initiatief te nemen om mijn eigen situatie te verbeteren. Hoewel ik dit nooit meer wil meemaken, heeft gevangenschap me verrassende inzichten gegeven. Ik werd gedwongen geconfronteerd met mezelf. Ik heb op een harde manier geleerd dat ik mezelf kan verrassen, mezelf overtreffen en veel meer macht en invloed heb dan ik ooit had kunnen bedenken.
De vrijlating
Op 11 april 2004 werd ik volledig onverwacht vrijgelaten. Het was fantastisch om weer herenigd te worden met mijn familie en vrienden. Ik ben nog steeds erg dankbaar voor alle mensen die aan mijn vrijlating werkten, zoals premier Balkenende en de minister van Buitenlandse Zaken; Ben Bot, mijn familie, mijn collega’s van Artsen zonder grenzen, mensen van het ministerie van FA en de Nederlandse ambassade in Moskou.
Ik ben ook erg dankbaar voor de geweldige steun van alle Nederlanders die ik niet kende. Hun warmte en vriendelijkheid hielpen me om mijn leven terug te krijgen.